ترکیه در برابر تورم و ریاضت اقتصادی
تاریخ انتشار: ۱ اردیبهشت ۱۴۰۳ | کد خبر: ۴۰۱۶۱۴۸۲
به گزارش قدس آنلاین، حالا که ۳ هفته از انتخابات شهرداریهای ترکیه سپری شده، یک بار دیگر رسانهها و محافل سیاسی این کشور، از تورم و بحران اقتصادی حرف میزنند. هر یک دلار آمریکا که پارسال و قبل از انتخاب مجدد اردوغان به عنوان رئیس جمهور ترکیه ۲۰ لیره میارزید، حالا به رقم دهشتناک ۳۳ لیره نزدیک شده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
مرکز ملی آمار ترکیه، میزان تورم سالانه برای سال ۲۰۲۳ میلادی را در حد ۶۸ درصد اعلام کرده اما اندیشکدههای مستقل اقتصادی، بر این باورند که تورم واقعی در ترکیه سه رقمی است و به ویژه در هر سه بخش حساس و حیاتی خوراک، پوشاک و مسکن، مردم ترکیه تورم ۱۱۵ درصدی روبرو هستند. اما در این شرایط دشوار، دولت حرف و سخنی درباره تورم و معیشت مردم ندارد و اردوغان نیز بارها اعلام کرده که مشکلات کنونی اقتصادی ترکیه، ابعاد جهانی دارد و همه مردم دنیا گرفتار تورم هستند!
وزیری که قرار بود مشکلات را حل کند
آخرین اظهار نظر مهمت شیمشک وزیر امور مالی و دارایی و سکاندار اصلی اقتصاد ترکیه، برای بسیاری از شهروندان ترکیه، حکم دوش آب سرد را داشت. چرا که در روزهایی که همه انتظار داشتند او تازهترین بسته اقتصادی خود را اعلام کند و پرده از تدابیر جدید بردارد، حرفی زد که همه را ناامید کرد.
روزنامه قرار چاپ آنکارا نوشته است: میلیونها نفر از شهروندان ما در گرداب اقتصادی گرفتار شدهاند. اما جناب وزیر، تنها به گفتن این جمله بسنده کرد: ما به زودی هزینهها را کم میکنیم!
این روزنامه در ادامه نوشته است: شیمشک فقط پیام صرفه جویی و ریاضت اقتصادی داد. با این حال، که بخشودگی مالیاتی برای هلدینگها و پروژههای تضمینشده پیمانکاران نزدیک به دولت، سودهای چند صد میلیونها دلاری عاید آنها کرده، ولی مردم عادی، از تامین اجاره خانه ناتوان هستند و میپرسند: مگر قرار است کسری بودجه ترکیه، از جیب بقال، بازنشسته و کارگر تامین شود؟
البته فقط این سخن شیمشک نبود که موجب اعتراض مردم ترکیه شد. او در یک سخنرانی در مجمع چشم انداز جهانی در آمریکا اعلام کرد: ما باید مردم را متقاعد کنیم که تورم کاهش می یابد. هزاران نفر در شبکه های اجتماعی فضای مجازی، در پاسخ به وزیر نوشتند: فقط یک فرماندار استعماری از این عبارات استفاده می کند!
روزنامه سوزجو، پرتیراژترین روزنامه ترکیه نوشته است: «پس از انتخابات اخیر، مهم ترین مسئله برای دولت و مردم، اقتصاد است. بدتر شدن توزیع درآمد، شکسته شدن رکورد فقر و تورم، همه را نگران کرده است. حالا که در ترکیه، هزینه های زندگی سر به فلک کشیده، دولت می خواهد مردم را به ریاضت اقتصادی، قناعت و پس انداز تشویق کند. ظاهراً یگانه برنامه دولت اردوغان، این است که هزینه ساماندهی اقتصاد، از جیب مردم پرداخت شود».
چه کسی ثروتمندتر می شود؟
یکی از ویژگیهای سیاسی – اقتصادی حزب عدالت و توسعه این است که در دو دهه اخیر، گروههای نوظهوری از پیمانکاران و تجار بزرگ و ثروتمند را دور خود جمع کرده که برای انجام پروژههای عظیم عمرانی و خدماتی، فقط یک شرط دارند: «تضمین سود».
به این ترتیب که دولت، به عنوان مثال، برای احداث یک بزرگراه، حتی یک لیره از محل بودجه عمومی کشور خرج نمیکند و جاده، مستقیماً با پول اعضای کنسرسیوم ساخته میشود. اما مدیریت عوارض کل مسیر بزرگراه، با یک قرارداد بلندمدت، به شرکت مزبور واگذار میشود. دولت و گروه پیمانکار، درباره یک برآورد تخمینی کلی درباره درآمد بزرگراه به توافق میرسند و مثلاً گفته میشود که بزرگراه در یک بازه زمانی ۱۰ ساله، هر سال صد میلیون لیره و در مجموع، یک میلیارد لیره، درآمدزایی خواهد داشت و دولت، این درآمد را به طور کامل تضمین میکند. یعنی اگر در این مدت، تعداد خودروهای عبوری از بزرگراه مزبور، کمتر از سقف یک میلیارد لیره باشد، کسری آن به طور دقیق از خزانه پرداخت خواهد شد.
در بسته پس انداز طرح های تضمینی و بخشودگی مالیاتی هلدینگ ها، که به سیاه چاله بودجه تبدیل شده بود در نظر گرفته نشد. در حالی که هزینه های گزاف در شهرداری ها برای مردم آشکار شد، اعلام شد که حداقل دستمزد افزایش نمی یابد و تقویمی برای انتصاب معلمان ایجاد نمی شود. بررسی مالیاتهای دریافتی از درآمد اجارهای و مالیات بر ارزش افزوده رستورانها و مشاغل کوچک پس از ۱۰ اسفند نشان داد که هزینه زیان های ناشی از سیاستهای نادرست دوباره متوجه شهروندان خواهد شد.
مکانیسمی که در بالا درباره نحوه تامین اعتبار پروژههای اعتباری ذکر شد، دربردارنده مجوعهای از حفرهها و گلوگاههای فسادزا و رانت پرور هستند. از اصل چند و چون تعریف پروژه گرفته تا برآورد سود و زیان سالانه، همگی منافذی دارد که دولتمردان میتوانند با پیمانکاران در مورد آن معامله و ساخت و پاخت کنند. در نتیجه یک طبقه ثروتمند و قدرتمند به وجود میآید که از قِبل دوستی و ارتباط با حزب عدالت و توسعه، به سودهای کلان دست پیدا میکند و در عین حال، واکنشهای منفی اجتماعی به دنبال میآورد.
چه کسی مسئول ریخت و پاش است؟
مهمت شیمشک به عنوان یک اقتصاددان سختگیر شناخته میشود که عقیده راسخی به نظم و انضباط مالی دارد. او جدیداً یک بار دیگر اعلام کرده که انضباط مالی را یک اولویت مهم میداند.
اما مساله اینجاست که شیمشک، حریف نهاد ریاست جمهوری نمیشود. نهادی که دفتر آن در کاخ بش تپه آنکارا یک هزار و دویست اتاق دارد و با هزینههای سرسامآور چند صد میلیون دلاری، اعتراضات فراوانی به وجود آورده است.
او همچنین حریف شهرداری تابعه حزب حاکم نیز نمیشود. به تازگی، بسیاری از شهرداریهای ترکیه به دست مخالفین افتادند و شهرداران جدید، با تصاویر عجیبی روبرو شدند. به عنوان مثال، شهرداری سنجاق تپه استانبول که قبلاً در اختیار یک خانم شهردار محجبه عضو حزب اردوغان بود، در داخل ساختمان، دارای یک استخر و جکوزی بزرگ بود که فقط خانم شهردار از آن استفاده میکرد. البته دیگر شهرداریها نیز در تجمل گرایی، کار را به جایی رساندهاند که مجموعاً، یکصد میلیارد لیره بدهی بر جا گذاشتهاند. (مبلغی معادل ۳ میلیارد و سیصد میلیون دلار!)
کارشناسان اقتصادی ترکیه بر این باورند که در سال ۲۰۲۴ میلادی، احتمال کاهش میزان تورم، دور از انتظار است و در بهترین شرایط ممکن، در نیمه دوم سال ۲۰۲۵ میلادی، امکان بهبود نسبی در بازار ترکیه مشاهده خواهد شد.
منبع: خبرگزاری تسنیممنبع: قدس آنلاین
کلیدواژه: ترکیه تورم شهرداری ها هزینه ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۴۰۱۶۱۴۸۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
بانک مرکزی: تورم ۲۷ درصد کاهش یافت!
آفتابنیوز :
بانک مرکزی اعلام کرد: یک روزنامه اقدام به انتشار ارقام شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی و نرخ تورم در طول سالهای ۱۳۲۱ تا ۱۴۰۲ بر مبنای سال پایه ۱۳۹۵ کرده و ماخذ آن را بانک مرکزی اعلام نموده است؛ این در حالی است که به دنبال تغییر سال پایه شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی توسط بانک مرکزی از ۱۰۰=۱۳۹۵ به ۱۰۰=۱۴۰۰ در ابتدای سال ۱۴۰۲، تولید ارقام تورم بر اساس سال پایه ۱۳۹۵ عملا در بانک مرکزی متوقف شده و ادعای مطرح شده از سوی این روزنامه محل اشکال است.
علاوه بر این، بر مبنای جدول ارائه شده در گزارش مزبور، رقم تورم سال ۱۴۰۲ به غلط معادل ۵۲.۳ درصد عنوان شده که بالاترین میزان تورم کشور از سال ۱۳۲۲ تاکنون بوده است؛ لیکن در ادامه و طی یک ادعای متناقض دیگر چنین عنوان نموده که بر اساس سال پایه ۱۴۰۰ رقم تورم سال ۱۴۰۲ در محدوده ۵۰ درصد خواهد بود؟! در ادامه و با استناد به همین ارقام مغشوش چنین عنوان شده که علیرغم بهبود عملکرد متغیرهای مهم اقتصادی نظیر کاهش رشد نقدینگی و افزایش درآمدهای نفتی در طول سالهای ۱۴۰۲-۱۴۰۰، دولت در کاهش نرخ تورم موفق نبوده که در این خصوص توضیحاتی به شرح ذیل ارایه میشود:
نگاهی به آمار منتشر شده توسط این روزنامه در تاریخ ۱۱ اردیبهشت سال ۱۴۰۳ نشان میدهد که ارقام مورد استفاده در گزارش مذکور از جدول شاخص تأخیر تأدیه دین بانک مرکزی ارسالی به قوه قضائیه استخراج شده و اساسا محاسبه نرخ تورم شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی از این ارقام صحیح نمیباشد. لازم به ذکر است، بانک مرکزی با هدف عدم تاثیرپذیری محاسبات مربوط به حل و فصل پروندههای مالی از تغییر سال پایه شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی، شاخصی تحت عنوان شاخص تأخیر تأدیه که ملاک کاهش ارزش پول ناشی از افزایش سطح عمومی قیمت هاست محاسبه و در اختیار محاکم قضایی قرار میدهد. بدیهی است استفاده از این شاخص جهت محاسبه نرخ تورم که بیانگر افزایش هزینه مصرف خانوار بر اساس سبد مصرفی سال پایه است به نتایج غلط منجر خواهد شد و این موضوع در محاسبات گزارش روزنامه هم میهن و استنتاجات بعدی آن مورد توجه قرار نگرفته است.
استناد به شاخص تاخیر تادیه دین و اعلام آن به عنوان رکوردشکنی ۸۰ سال تورم در دولت سیزدهم علی رغم آنکه براساس آمار مرکز آمار ایران و همچنین گزارشهای بانک مرکزی، روند کاهشی نرخ تورم نقطه به نقطه و دوازدهماهه در دولت سیزدهم کاملاً مشهود و قابل توجه است، نظری غیرواقعی و غیرکارشناسی بوده که به نظر میرسد در راستای مخدوش نمودن اذهان عمومی در مورد سیاستها و اقدامات انجام گرفته برای مهار و کنترل تورم بیان شده است.
علی ایحال با وجود سیاهنماییهای صورت گرفته توسط برخی افراد و جراید، برآیند سیاستها و اقدامات اتخاذ شده توسط مجموعه اقتصادی دولت و بانک مرکزی در بهبود متغیرهای کلان اقتصادی در سال ۱۴۰۲ به ویژه در کنترل نرخ تورم کاملاً قابل مشاهده بوده (کاهش ۲۳.۲ واحد درصدی تورم نقطه به نقطه شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی از فروردین تا اسفند سال ۱۴۰۲ بر اساس اطلاعات منتشر شده توسط مرکز آمار ایران) نشان میدهد اجرای سیاست تثبیت اقتصادی از سوی بانک مرکزی در قالب کنترل رشد نقدینگی و پیشبینی پذیر نمودن نرخ ارز مورد استفاده جهت واردات، توانسته فشار تورم را به میزان زیادی کاهش دهد.
در خصوص انتظار کاهش بیشتر در نرخ تورم علیرغم اتخاذ سیاست کنترل نقدینگی و پر شدن خزانه ارزی نیز باید اذعان نمود، کاهش نرخ تورم نقطه به نقطه در سال ۱۴۰۲ از ناحیه اقلام کالایی سبد شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی معادل ۴۳.۰ واحد درصد بوده که به خوبی تاثیر سیاست تثبیت اقتصادی در سال ۱۴۰۲ را آشکار مینماید. عدم کاهش بیشتر در نرخ تورم علی رغم کاهش قابل ملاحظه از ناحیه اقلام کالایی سبد شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی، ناشی از تغییر نامحسوس تورم نقطه به نقطه اجارهبها با ضریب اهمیت ۳۳.۶ درصد در گروه خدمت میباشد که به دلیل نرخ تورم بالای اجاره بها در سال گذشته بوده است. انتظار میرود با ادامه ثبات در بازار ارز و تحولات مثبت در بازار مسکن، در سال جاری کاهش تورم نقطه به نقطه گروه اختصاصی «خدمت» نیز اتفاق بیفتد و از این محل نیز تورم نقطه به نقطه شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی به میزان قابل توجهی کاهش یابد.
در ارتباط با نسبت دادن علت اصلی تورم به کسری بودجه دولت، لازم به توضیح است با آغاز به کار دولت سیزدهم، بازتعریف رابطه دولت و بانک مرکزی از جمله اتکا بیشتر به منابع داخلی بخش دولتی و عملیاتی شدن حساب واحد خزانه و همچنین استفاده محدودتر از تنخواهگردان خزانه در دستور کار قرار گرفته است. بررسی درآمدهای عمومی و هزینههای جاری دولت در سال ۱۴۰۲ نیز حاکی از افزایش بیشتر درآمدهای پایدار دولت نسبت به هزینههای آن میباشد. همچنین رشد کمتر هزینههای جاری نسبت به نرخ تورم در سال ۱۴۰۲، کاهش کسری تراز عملیاتی دولت در سال ۱۴۰۲ نسبت به سال ۱۴۰۱ و عدم استفاده از تنخواهگردان خزانه در سال ۱۴۰۲ نشان دهنده اتخاذ سیاستهای انقباضی و اهتمام دولت در جهت انضباطبخشی بیشتر به سیاستهای مالی میباشد.
در پایان و به منظور تنویر افکار عمومی به آگاهی میرساند براساس آمار بانک مرکزی تورم نقطه به نقطه شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی در فروردین سال ۱۴۰۳ نسبت به فرودین سال ۱۴۰۲ به میزان ۲۷.۷ درصد کاهش پیدا نموده و به سطح کمتر از میانه کانال ۳۰ درصد رسیده است که نشان میدهد گمانه زنیهای صورت گرفته در خصوص نرخ تورم بانک مرکزی کاملا غیرواقعی و مغرضانه بوده است.
باید در نظر داشت بهبود وضعیت متغیرهای کلان اقتصادی در دولت سیزدهم در شرایطی محقق شده است که اقتصاد کشور همچنان تحت شدیدترین تحریمهای ظالمانه و غیرقانونی قرار دارد؛ لذا انتظار میرود کارشناسان و نویسندگان جراید و رسانهها در ارائه آمار و اطلاعات و تفسیرات غلطی از این دست که بانک مرکزی بارها پاسخ آن را داده، ولی متاسفانه در تحلیلهای بعدی برخی از رسانهها مورد غفلت قرار میگیرد دقت نظر بیشتری لحاظ نموده و از ارائه اطلاعات و تفسیرهای نادرست و برهم زدن افکار عمومی پرهیز نمایند.
منبع: خبرگزاری تسنیم